بلژین ملنوا یا باصطلاح عامیانه مالینویز ( Belgian malinois ):
اصالت و تاریخچه :
سگ های سخت کوش گله بلژیکی، پس از قرون وسطی ارزیابی و طبقه بندی شده بودند. در آن زمان، نوع آنها بطور گسترده ای دستخوش تغییراتی شد و پرورش آنها بر مبنای توانایی شان در گله داری قرار گرفت. چندان مهم نبود که این سگ ها تا زمانی که کارشان را درست انجام می دادند، چقدر به هم شباهت داشتند. این موضوع تا سال 1891م. اهمیتی نداشت تا اینکه پروفسور آدولف رئول از دانشکده علوم دامپزشکی بلژیک، فهرستی تهیه کرد و استانداردهایی را برای انواع مختلف سگ های بلژین شپرد بعنوان مبنا قرار داد. او پی برد که آنها در نوع خود فوق العاده شبیه به هم می باشند؛ اما تفاوت های فاحشی در رنگ، قد و ترکیب پوشش آنها باهم دارند. او آنها را بر اساس تفاوتشان که در آن زمان هشت نوع بلژین شپرد وجود داشت، تقسیم بندی کرد. امروزه، چهار نوع آن موجود است که شامل: مالینویز، لاکینویز، ترورن و گرونندال (یا بلژین شیپداگ که بوسیله ی کلوب آمریکایی شناخته و ثبت شده بود) می باشد. کلوب آمریکا این سگ ها را به عنوان نژادهای مجزا به رسمیت شناخت به همراه لاکینویز که بخشی از انجمن خدماتی اساسی ریشه یابی شده بود. دیگر کلوب ها، شامل فدراسیون بین المللی سینولوژیک ، کلوب ایالات متحده ، کلوب کانال.کلوب کانادا ، مالینویز، لاکینویز، گرونندال و ترورن را بعنوان گونه های مختلف سگ های بلژین شپرد (همچنین به عنوان بلژین شیپ داگ) به رسمیت شناختند.
مالینویز مو کوتاه که در اصل نزدیک شهر مالینیز در بلژیک (جائی که نامش را از آنجا گرفته) پرورش داده شده، چوپانی عالی و بویژه مورد علاقه و تحسین همکاران کاری اش است.
بلژین مالینویز سگیست خوش ترکیب ، زیبا و در ظاهر با سر وگردنی خوش فرم. این نژاد قویست، چابک با بدنی عضلانی، هوشیار و سر زنده. کل بدن به بیننده احساس قدرت و استحکام می دهد، بدون اینکه ذره ای حس تنبلی در آن باشد، نر بدنی درشت تر و جذاب تر از ماده ای همتای خود دارد و ماده دارای بدنی ظریف می باشد.
خصوصیات شخصیتی :
باید به خوبی از سنین تولگی اجتماعی شوند تا در سنین بالا حساس و یا خجالتی نشوند. بلژین مالینویز به صاحبی با تجربه و محکم نیاز دارد که خیلی هم سخت گیر نباشد. اگر شما شخصی نا ملایم و خشن باشید این سگ با شما همکاری نخواهد کرد. صاحب مالینویز باید اعتماد بنفس و قدرت ذاتی خود را به آن نشان دهد. قوانین باید به وضوح به سگ فهمانده شود. این نژاد ذاتاً نگهبان و محافظ است بنابراین حتماً باید در تولگی به خوبی اجتماعی شود. توله ها را باید از همان بدو تولد اجتماعی کرد. سگهای کاری خوبی هستند ، همچنین مالینویز یکی از بهترین سگهای گارد پلیس می باشد و امروزه بیشتر در این زمینه از آن استفاده می گردد. دیدبانهای بسیار خوبی ، هوشیار و با وفایی هستند. اگر از ابتدا اجتماعی شوند رابطه خوبی با کودکان خواهند داشت. این نژاد باید عضوی از خانواده باشند نه اینکه تمام عمر خود را در قفس و به تنهایی بگذراند. آنها نیاز به یک رهبر مسلط ، فعالیت بدنی روزانه به همراه آموزش دارند. در غیر اینصورت ممکن است به حیوانی بدخلق و مخرب تبدیل شود. در زمان مواجه شدن با سایر حیوانات باید به خوبی مراقب بود. بلژین مالینویز سگی است پر انرژی با قابلیت یادگیری بسیار بالا که فرامین را به سرعت می آموزد. آنها نیاز دارند که دائماً کاری را انجام دهند و مشغول باشند. طریقه صحیح آموزش بلژین مالینویز می تواند تاثیر بسزایی در خلق و خو و خوشنت آن داشته باشد. قبل از خرید این نژاد ، حتماً با فردی با تجربه مشورت کنید ، پیشنهاد می کنم هرگز تا زمانی که معنای واقعی آلفا بودن را نمی دانید ، اقدام به خرید این نژاد ننمائید. توانـایی ها و سرسخـتی اش برای ارتش، با ارزش و بـعـنوان سگ پلیس استفاده می شود. سطح بالای توانایی اش در یادگیری، امروزه او را برای شرکت در بسیاری از رشته های ورزشی مربوط به سگ ها ماهر و با ارزش ساخته است.
مالیـنویزهـا مانـند همه ی بلژین شپرد ها باهوش، با اعتماد بنفس، باوفا و درستکار هستند. او بشدت حساس و عاشق خانواده اش می باشد. مالینویز سگی باوفا و محافظ بوده که خواستار گذراندن هر چه بیشتر وقت خود با صاحبش است. بخاطر آمادگی برای کار کردن و هوش وافرش، مورد علاقه و توجه نیروهای پلیس می باشد.
ورزش :
همه ی بلژین شپردها به تمرین و ورزش زیادی نیاز دارند. مالینویز بسیار پرانرژی است و بیشتر دارندگان این نژاد دریافته اند که او سگی خستگی ناپذیر است. اگر فرصت لازم برای فعالیت زیاد به او داده نشود، می تواند سگی مخرب و خطرناک شود.
تغذیه :
مالینویز به رژیم غذایی مغذی و با کیفیت بالا برای زندگی فعالش، نیاز دارد.
آراستن :
نگهداری از پوشش کوتاه مالینویز نسبتاً آسان است. پوشش او به برس زنی با یک برس مخصوص موهای زبر در دفعات اندکی در هفته نیاز دارد. مالینویز ریزش موی کمی دارد.
سلامت :
میانگین طول عمر بلژین مالینویز، 10 تا 14 سال است. این نژاد هیچ بیماری وراثتی ندارند .بیماریهایی که ممکن است سلامتی این نژاد را تهدید کنند، می توانند شامل: دیس پلازی آرنج، صرع، دیس پلازی مفصل ران و آتروفی پیشرونده ی شبیکه باشند.
یادگیری :
مالینویز در یادگیری مشتاق و سریع است و در فعالیت هایی مانند گله داری، دنبال کردن شکار، حرف شنوی، چالاکی و.... مهارت دارد. آنها علاقه ی زیادی به سرگرم کردن صاحب خود دارند و به روش های آموزشی مثبت و تشویقی پاسخ می دهند. آموزش دادن به مالینویز امری ضروری است. او به اجتماعی کردن هر چه زودتر و شایسته نیاز دارد.
اندازه و نسبت :
قد نرها 60 تا 65 سانتیمتر و ماده ها 55 تا 60 سانتیمتر از بالای جناق سینه می باشد. نرهای بلندتر از 67 و کوتاهتر از 57 سانتیمتر رد صلاحیت می شوند. این محدوده برای ماده ها بالای 62 و زیر 52 می باشد. طول بدن از استخوان سینه تا باسن باید با ارتفاع سگ برابر باشد. اما گاهی اوقات طول ماده ها برای تسهیل در امر شیر دهی از ارتفاعشان بیشتر است. استخوان بندی به نسبت قد تقریباً سنگین است اما سگ ظاهری متعادل دارد. نه خیلی لاغر و تو خالی و نه پهن و دوکی شکل.
سر :
سر نژاد بلژین مالینویز متناسب با بدنش است. سر سگ باید هوشیاری، توجه و واکنش را به نمایش بگذارد و در نگاهش سوال و هوش موج بزند.
چشم :
چشم های بلژین مالینویز قهوه ای هستند (قهوه ای تیره ارجح تر است) و در اندازه ای متوسط و تقریباً بادامی شکل بوده و بیرون زده نیستند. لبهء پلک ها سیاه می باشد.
گوش ها :
به شکل یک مثلث متساوی الاضلاع اند در تناسب با سر و همیشه سیخ و سفت هستند. گوشهای آویزان و یا گوشهایی که نوک آنها خم شده، رد صلاحیت می شوند.
جمجمه و پوزه :
بالای جمجمه تخت است و طول و عرض جمجمه یا برابر است و یا جمجمه کشیده است و نه پهن. پوزه در نژاد بلژین مالینویز تقریبا نوک تیز است و تقریباً بالای پوزه برابر و موازی با بالای جمجمه است . فک قوی و محکم است. بینی مشکی و بدون هیچ لکه ایست. لبها بدون هیچ علایمی از صورتی در بیرون سیاه و سفت هستند.
دندان ها :
بلژین مالینویز دندانهای سفیدی دارد که بطور مساوی دندانهای بالائی و پائینی روی هم قرار می گیرند. فک های بیرون زده و یا تو رفته نمره منفی دارند. یک فک بیرون زده که در آن دو یا بیشتر از دوتا از دندانهای نیش بالائی تماس خود را با دو و یا بیشتر از دو دندان نیش پائینی از دست می دهند رد صلاحیت می شوند، یکی و یا بیشتر از یک دندان افتاده مشکلی جدیست.
گردن ، بدن ( قفسه سینه ، دم ) :
گردن، اندازه ای مناسب با بدن دارد و گرد است و از بدن تا سر امتداد می یابد. قفسهء سینه پهن است و عمیق که پایین ترین قسمت آن به آرنج ها می رسد. دم در قسمت بالایی محکم است، در حالت حرکت دم با یک قوس ملایم بالا میرود، اما فر نمی خورد، دم های بریده و یا کوتاه شده رد صلاحیت می شود.
دست ها :
دستها و قسمت جلویی تنه عضلانیند. شانه ها عریض و موازیند و یک زاویه تند با بازو ها می سازند. دستها صاف و قویند و با همدیگر موازیند. استخوانهای دست بیشتر بیضی شکلند تا گرد. طول و سایز دستها در تناسب کامل با بدن است. پاشنه طول متوسطی دارد و قوی و یک شیب خیلی ملایمی دارد. ناخن ها سیاه و سفت هستند مگر برای سگ هائی با پنجه سفید که در این صورت ممکن است ناخن ها به رنگ سفید در آیند.
پاها :
زوایه ی پاها با دستها مطابقت دارد. زاویه قوزک پا هم کمی تند است ، هر چند که بلژین مالینویز نباید زاویه تند داشته باشد. پا ها هم در قسمت ران هم در قسمت ساق باید با دستها و تیغه شانه موازی باشد. پاها در تناسب کامل با اندازه سگ می باشند و همانند دستها استخوانی بیضی شکل دارند. پاها با هم موازی هستند ، ران و ساق عضلانی است، کف پا اندازه ای متوسط دارد وقوی و کمی خمیده است. ممکن است اندازه مچ پا تا پنجه ها از دستها در همین قسمت کمی کشیده تر باشد، با پنجه های خمیده و نزدیک به هم.
پوست و مو :
موها باید به حد کافی کوتاه ، صاف و به اندازه کافی سخت بوده تا در برابر تغییرات آب و هوائی مقاوم باشند و با کرک هائی متراکم. مو ها باید در قسمت سر ، گوش ها ، ساق دست و پا کوتاه باشند. موها در قسمت گردن ، دم و پشت رانها کمی بلند تر هستند. موها باید روی بدن بخوابند نه سیخ و نه آویزان باشند.
رنگ :
رنگ اصلی این نژاد حنائی پر رنگ است با لکه هایی سیاه. ماسک و گوشها سیاهند. دم ، زیر باسن و قسمت زیرین بدن روشنتر است. اما حنائی رنگ پریده برای کل بدن نمرهء منفی دارد. رنگ مهم است اما نه به اندازه فرم بدن و رفتار. روی سر پنجه ها و قسمت کوچکی بر روی سینه ممکن است سفید باشد. البته سفیدی روی سینه ها نباید به گردن برسد. هر لکه ی سفید دیگری به غیر از موارد ذکر شده نمره منفی در پی خواهد داشت.
راه رفتن :
حرکت این نژاد ، نرم ، آزادانه و راحت است. به نظر می رسد هیچگاه خسته نمی شود. پاها و دستها هر دو به سمت جاذبه خم و راست می شوند در حالیکه پشت ثابت است و بی حرکت می ماند. این نژاد در حرکت تمایل به راه رفتن در یک خط خمیده دارد ، بیشتر از اینکه در یک خط راست حرکت کند.
رفتار :
رفتار صحیح برای سگ های کار در این نژاد ضروری است. مالینویز به خود مطمئن می باشد و در موقعیت های جدید نه از خود خجالت بروز می دهد، نه پرخاشگری. ممکن است با غریبه ها رفتار مسالمت آمیزی داشته باشد اما رفتار صمیمانه اش را فقط با آدمهایی که با آنها زندگی می کند بروز می دهد. او ذاتاً مراقب صاحبش است اما در رفتارش خشونت دیده نمی شود. مالینویز سریع می باشد و عاشق کار و وظیفه است. همیشه منتظر دستور از صاحبش می باشد. رفتار اشتباه در رینگ مسابقات شدیداً نمره منفی در پی خواهد داشت.
امتیازات منفی :
درجه ی اشتباهات این نژاد بستگی به میزان تفاوتش با استاندارد های ذکر شده دارد و اینکه این تفاوت ها چقدر در کارهایی که باید انجام دهد تاثیر گذار است.
موارد رد صلاحیت :
- نرها بلندتر از 67 و کوتاه تر از 57 سانتیمتر و ماده های بلندتر از 62 و زیر 52 رد صلاحیت می شوند.
- گوش های بریده و یا آنهائی که نوک خم دارند.
- دم بریده و یا کوتاه شده.
- یک فک بیرون زده که در آن بیشتر از دو تا از دندانهای نیش بالائی تماس خود را با دو تا ( یا بیشتر ) از دندانهای نیش پائینی از دست داده باشند رد صلاحیت می شوند.
کاربرد نژاد بلژین مالینویز در نیروهای پلیس و ماموریتهای قانونی :
1 - حفاظت از افسر پلیس
2 - خلع سلاح ، گارد و حمله
3 - جستجو افراد در حوادث و مکان ها ( امداد و نجات )
4 - جستجو و کشف مواد مخدر
کاربرد نژاد بلژین مالینویز در زندگی انسان :
1 - گارد
2 - نگهبان
3 - چوپان ( نگهبان گله / نگهداری گله )
4 - کمک رسان